Jak długo prawo chroni zastrzeżoną markę?
autor: Kancelaria Patentowa "LECH"
Znaki towarowe są jednym z najważniejszych narzędzi ochrony marki, dając przedsiębiorcom wyłączność na korzystanie z ich symboli, logo czy nazw. W Polsce ochrona znaku towarowego trwa standardowo 10 lat, z możliwością jej przedłużania na kolejne okresy, co teoretycznie pozwala na nieograniczoną ochronę. W tym artykule przyjrzymy się szczegółowo, jak długo można chronić markę oraz jakie procedury należy spełnić, aby przedłużyć tę ochronę oraz jej nie stracić.
Na ile lat jest ta formalna rejestracja?
Ochrona znaku towarowego standardowo trwa 10 lat, jednak w przeciwieństwie do innych form własności intelektualnej, ten okres ochrony może być przedłużany na kolejne 10-letnie okresy bez żadnych ograniczeń. Teoretycznie, ochrona znaku towarowego może trwać w nieskończoność, o ile właściciel znaku regularnie przedłuża jego ważność i spełnia odpowiednie wymagania formalne, takie jak uiszczenie stosownych opłat i używanie znaku towarowego.
Ewenement w świecie własności intelektualnej
To, że znaki towarowe mogą być chronione bezterminowo, wyróżnia je na tle innych rodzajów własności intelektualnej. W większości przypadków, po określonym czasie, prawa związane z danym dobrem intelektualnym wygasają, a samo dobro wchodzi do domeny publicznej. Oznacza to, że każdy może z niego korzystać bez konieczności uzyskiwania zgody od pierwotnego właściciela.
Przykłady czasowych ograniczeń ochrony dóbr intelektualnych:
- Prawa autorskie: Trwają do 70 lat od śmierci twórcy.
- Patenty na wynalazki: Udzielane są na okres maksymalnie 20 lat.
- Wzory użytkowe: Chronione są przez okres do 10 lat.
- Wzory przemysłowe: Mogą być chronione maksymalnie przez 25 lat.
Przeczytaj również jak chronić pomysł na produkt: https://wzoryprzemyslowe-blog.pl/jak-chronic-pomysl-na-biznes-i-produkt/
Najstarsza rejestracja nadal jest w mocy
Wyjątkowość ochrony znaków towarowych widać także w historii najstarszego zarejestrowanego znaku towarowego, który nadal jest w mocy. Jest to marka czeskiego piwa Pilsner, zarejestrowana w 1859 roku. Dzięki regularnemu przedłużaniu ochrony, marka ta zachowała swoją wyłączność przez ponad 160 lat, co pokazuje, jak potężnym narzędziem w budowaniu i utrzymywaniu marki może być znak towarowy.
Od kiedy obowiązuje ochrona? Od dnia zgłoszenia czy rejestracji?
W Polsce ochrona znaku towarowego zaczyna obowiązywać od daty zgłoszenia, a nie od momentu rejestracji. To kluczowy aspekt dla zgłaszających, ponieważ procedura rejestracji może trwać nawet kilka lat. W tym czasie mogą wystąpić różne opóźnienia wynikające z:
- Błędów zgłaszającego – na przykład nieprawidłowego wypełnienia formularzy, błędów w klasyfikacji towarów i usług lub braków formalnych, które wymagają uzupełnienia.
- Bezwzględnych przeszkód rejestracji – sytuacji, w których znak nie spełnia wymogów ustawowych, takich jak brak zdolności odróżniającej czy kolizja z porządkiem publicznym.
- Sprzeciwu właściciela wcześniejszych praw – jeżeli inny podmiot zgłosi sprzeciw wobec rejestracji znaku, twierdząc, że narusza on jego wcześniejsze prawa do podobnego znaku.
Mimo że cała procedura rejestracyjna może być czasochłonna, zgłaszający mogą spać spokojnie, wiedząc, że ochrona będzie im przysługiwać od momentu złożenia zgłoszenia. Oznacza to, że jeśli ktoś inny dokona zgłoszenia podobnego znaku po nas, to my mamy pierwszeństwo i możemy zablokować taką rejestrację, korzystając z prawa pierwszeństwa.
Jednak nie wszędzie jest tak korzystnie jak w Polsce i UE. Istnieją kraje, w których ochrona znaku towarowego obowiązuje dopiero od dnia wydania decyzji o rejestracji przez odpowiedni urząd.
Proces rejestracji marki w Polsce
Proces rejestracji znaku towarowego w Polsce rozpoczyna się od złożenia wniosku do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej (UPRP). Wniosek może być złożony zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej. Wnioskodawca musi w nim zawrzeć podstawowe informacje, takie jak:
- Nazwa i adres wnioskodawcy,
- Przedstawienie znaku towarowego (może to być słowny, graficzny, słowno-graficzny lub inny rodzaj znaku),
- Wykaz towarów i usług, dla których znak ma być zarejestrowany, zgodnie z klasyfikacją nicejską.
Po złożeniu wniosku, Urząd Patentowy przeprowadza badanie formalne oraz merytoryczne zgłoszenia. W trakcie badania formalnego sprawdzana jest poprawność dokumentów i opłat, natomiast badanie merytoryczne obejmuje analizę, czy zgłoszony znak spełnia wymagania ochrony prawnej, m.in. czy nie jest opisowy oraz czy nie jest sprzeczny z zasadami porządku publicznego i dobrymi obyczajami.
Następnie znak jest publikowany w Biuletynie Urzędu Patentowego, co daje możliwość wniesienia sprzeciwu przez osoby trzecie. Jeśli nie wpłyną żadne sprzeciwy lub zostaną one odrzucone, UPRP wydaje decyzję o rejestracji znaku towarowego, która jest następnie publikowana w Wiadomościach Urzędu Patentowego.
Przedłużenie ochrony na kolejny okres
Ochronę znaku towarowego można przedłużać na kolejne 10-letnie okresy, pod warunkiem uiszczenia opłat. Wniosek o przedłużenie ochrony powinien zostać złożony w ciągu ostatnich 12 miesięcy obowiązywania ochrony. Istnieje również możliwość złożenia wniosku w ciągu 6 miesięcy po upływie okresu ochrony, jednak w takim przypadku konieczne jest uiszczenie dodatkowej opłaty.
Opłaty za przedłużenie ochrony znaku towarowego w Polsce zależą od liczby klas towarów i usług, dla których znak jest zarejestrowany. Standardowa opłata za przedłużenie ochrony dla każdej klasy wynosi 400 zł. W przypadku przedłużenie ochrony po terminie (w ciągu 6 miesięcy od wygaśnięcia ochrony), naliczana jest dodatkowa opłata za zwłokę, która wynosi 30% podstawowej opłaty.
Przypadki wygaśnięcia ochrony
Ochrona znaku towarowego może wygasnąć w kilku sytuacjach. Najczęstszą przyczyną jest nieprzedłużenie ochrony po upływie 10-letniego okresu. Oznacza to, że jeśli właściciel znaku nie złoży wniosku o przedłużenie ochrony i nie uiści odpowiednich opłat, jego znak przestaje być chroniony, a inne podmioty mogą zgłaszać podobne znaki.
Kolejnym przypadkiem wygaśnięcia ochrony jest brak rzeczywistego używania znaku towarowego przez okres co najmniej 5 lat. Jeśli znak nie jest używany w obrocie handlowym, konkurenci mogą wystąpić z wnioskiem o unieważnienie ochrony znaku z powodu jego nieużywania. W takim przypadku właściciel znaku musi udowodnić, że znak był używany lub że istniały uzasadnione powody jego nieużywania.
Ochrona znaku może również wygasnąć w wyniku zrzeczenia się przez właściciela praw do znaku lub na skutek unieważnienia znaku przez sąd lub Urząd Patentowy w wyniku postępowania sprzeciwowego.
Ponadto, ochrona może zostać utracona gdy znak stanie się powszechnie używanym określeniem towarów czy usług i utraci swoją zdolność odróżniającą.
Jak skutecznie monitorować termin ochrony?
Ochrona znaku towarowego jest kluczowa dla utrzymania wyłącznych praw do marki, ale równie ważne jest pilnowanie terminów wygasania ochrony, aby nie stracić tych praw. Niewłaściwe zarządzanie terminami może prowadzić do wygaśnięcia ochrony. Jednym z najskuteczniejszych sposobów monitorowania tych terminów jest zlecenie tego zadania profesjonalistom, takim jak rzecznik patentowy.
Rzecznik patentowy to specjalista, który nie tylko doradzi w sprawach związanych z rejestracją i ochroną znaków towarowych, ale także zajmie się zarządzaniem terminami związanymi z ich przedłużaniem. Korzystanie z usług rzecznika patentowego pozwala na regularne monitorowanie dat wygasania ochrony oraz terminowe składanie wniosków o przedłużenie, co eliminuje ryzyko przypadkowej utraty praw do znaku.
Data publikacji: 2024-10-07 08:01:41