Czym jest podatek PCC-3 i co powinieneś o nim wiedzieć?

autor: Kruk

Obowiązki podatkowe dotyczą wielu dziedzin naszego życia i nie muszą wiązać się wyłącznie z kwestiami zarobkowymi czy prowadzoną działalnością gospodarczą. Istnieje wiele sytuacji, od których też powinniśmy odprowadzić podatek. Tak jest w przypadku PCC-3, czyli podatku od czynności cywilno-prawnych.

Czynności opodatkowane PCC-3

Wbrew pozorom PCC-3 dotyczy wielu czynności podejmowanych w życiu. Najczęściej ten rodzaj podatku kojarzony jest z zakupem używanego samochodu. Jednak deklarację PCC-3 trzeba również złożyć w przypadku m.in. umowy darowizny, umowy pożyczki, umowy dożywocia czy ustanowienia hipoteki. Dokładny szereg czynności, które podlegają opodatkowaniu, określa Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (art. 1.1.1.). Co ważne podatek PCC-3 trzeba opłacić w ciągu 14 dni od dnia danej czynności. Wszystkie formalności można dopełnić przez internet, a więcej o opłaceniu PCC-3 online przeczytasz tutaj: https://e-kruk.pl/blog/jak-zaplacic-pcc-3-przez-internet/

Wysokość podatku PCC-3

Ustawa określa również wysokość podatku, jaki należy uiścić w przypadku PCC-3. Sprzedaż rzeczy ruchomych obciążona jest podatkiem w wysokości 2 proc. do wartości rynkowej sprzedanego przedmiotu. Ważne jest, że w deklaracji podatnik musi uwzględnić wartość rynkową a nie wartość zakupu przedmiotu (te nie zawsze będą tożsame). Istotne jest, aby podatnik nie zaniżał tej kwoty. Urząd skarbowy może upomnieć się o jej korektę nawet do 5 lat po złożeniu deklaracji, a różnica wynikająca z zadeklarowanej wartości przedmiotu będzie musiała zostać przez podatnika dopłacona. Co ważne, w przypadku zaniżenia wartości i zapłaty niższego podatku urząd skarbowy ma prawo naliczać karę za każdy dzień zwłoki w zapłacie należnej kwoty. Te wynoszą od 10 proc. po 20-stokrotność płacy minimalnej. W porównaniu z podatkiem w wysokości 2 proc. wartości przedmiotu lepiej jest go opłacić od rynkowej wartości i nie narażać się na wygórowane kary.

Zakupy z drugiej ręki a podatek

Podatek PCC-3 jest istotny w kontekście odsprzedaży i zakupu przedmiotów z rynku wtórnego. Osoba, która zakupi produkt powyżej 1000 zł jest zobowiązana odprowadzić podatek. Dotyczy to także zakupów m.in. na platformach sprzedażowych pośredniczących w odsprzedaży rzeczy używanych. Warto o tym pamiętać, szczególnie jeśli kupujemy rzeczy używane regularnie i mamy w zwyczaju polować na prawdziwe okazje oraz perełki dotyczące droższych towarów. Oczywiście próg 1000 zł dotyczy wartości rynkowej zakupionego przedmiotu, o czym powinien pamiętać podatnik.

Podatek od pożyczki?

Co ważne, deklarację PCC-3 należy złożyć również, kiedy korzysta się z prywatnej pożyczki. Chociaż w tym przypadku istnieje jeszcze wiele wyjątków. Jeśli pożyczka została zawarta pomiędzy osobami, które należą do I grupy podatkowej, a kwota samego zobowiązania nie przekroczyła 36 120 zł, czyli kwoty wolnej od podatku, taka pożyczka jest zwolniona z opodatkowania. Istotne jest jednak, że ww. limit kwotowy dotyczy wszystkich pożyczek udzielonych na przestrzeni 5 lat, a nie wyłącznie jednego zobowiązania. Jeśli okaże się, że kolejna już pożyczka udzielana w rodzinie przekracza pulę 36 120 zł, biorący zobowiązanie musi złożyć deklarację PCC-3.

Jeśli pożyczka jest udzielona przez najbliższych członków rodziny, też może być zwolniona z opodatkowania nawet wtedy, kiedy jej wartość przekroczy kwotę wolną od podatku. Jednak aby tak się stało, osoba biorąca pożyczkę musi złożyć do urzędu skarbowego deklarację PCC-3 w ciągu 14 dni od zaciągnięcia pożyczki oraz udokumentować, że środki z pożyczki wpłynęły do niego na rachunek w banku lub w formie przekazu pocztowego.

Ważne jest też, że obowiązek złożenia deklaracji nie dotyczy sytuacji, kiedy umowa pożyczki została sporządzona u notariusza. Wówczas obowiązek zgłoszenia tego faktu do urzędu skarbowego spoczywa na notariuszu.

Jedna deklaracja od kilku czynności cywilno-prawnych

A co w sytuacji, kiedy w krótkim odstępie czasu podatnik dokona min. 3 czynności cywilno-prawnych, np. weźmie prywatną pożyczkę, kupi używany samochód i otrzyma darowiznę? Czy od każdej z nich musi składać oddzielną deklarację? Nie, o ile termin wykonania ostatniej czynności miał miejsce w ciągu 14 dni od wykonania pierwszej z nich, np. kiedy darowizna miała miejsce w ciągu 10 dni od pożyczenia pieniędzy od osoby prywatnej. Wówczas należy złożyć deklarację zbiorczą PCC-4. Trzeba jednak pamiętać, że elementami uprawniającymi do złożenia deklaracji zbiorczej jest min. trzy czynności cywilno-prawne dokonane na przestrzeni dwóch tygodni. Istotny jest też termin, w jakim należy złożyć deklarację PCC-4. W tym przypadku nie składamy jej w ciągu 14 dni od pierwszej czynności cywilno-prawnej lecz należy ją złożyć do 7 dnia następnego miesiąca po tym, w którym powstał obowiązek podatkowy. Tym samym jeśli czynności cywilno-prawne zostały podjęte we wrześniu, to deklarację należy złożyć do 7 października.

Data publikacji: 2025-05-24 09:01:41